آلودگی خاک با فلزات سنگین از مشکلات مهم محیطزیست است. یکی از راههای آلودگیزدایی خاک گیاهپالایی است که در آن از گیاهان بیشاندوز برای جذب آلایندهها از خاکهای آلوده استفاده میشود. هدف از این تحقیق بررسی اثر غلظتهای مختلف اکسین )IAA( بر جذب و تجمع کادمیوم در گیاه تاتوره بود. بدین منظور آزمایشی به صورت کاملا تصادفی با 2 تیمار کادمیوم )75 و 150 میلیگرم در هر کیلوگرم خاک( و 3 سطح IAA )1، 10 و 100 میلیگرم در لیتر( در گلخانه دانشگاه بوعلی سینا همدان اجرا گردید. پس از طی دوره رشد، گیاهان از خاک برداشت و غلظت کادمیوم تجمع یافته در اندامهای هوایی، ریشه گیاه و همچنین خاک تیمارهای مختلف توسط دستگاه جذب اتمی اندازهگیری و در نهایت فاکتور تجمع و فاکتور انتقال محاسبه گردید. نتایج افزایش معنیدار غلظت کادمیوم در بخش هوایی و ریشه را نسبت به کنترل نشان داد. کاهش معنیدار غلظت کادمیوم در خاک با افزایش غلظت IAA در خاک مشاهده گردید. بیشترین میزان فاکتور تجمع )1/12( و فاکتور انتقال )1/18( در غلظت 100 میلیگرم بر لیتر IAA مشاهده شد. به نظر میرسد که IAA با تسریع تقسیم سلولی و تکوین ریشههای جانبی منجر به افزایش سطح ریشهها و افزایش جدب کادمیوم گردیده است. این یافتهها نشان داد که هورمون اکسین با بالا بردن فاکتور تجمع و فاکتور انتقال، گیاه تاتوره را به گیاهی مناسب برای گیاهپالایی تبدیل میکند.
