بیماری یون نوعی عفونت مزمن روده ای است که بوسیله مایکوباکتریوم اویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس (Map) ایجاد می شود و خسارات اقتصادی هنگفتی را به دامداری ها وارد می کند. هدف از مطالعه حاضر شناسایی عفونت ناشی از این باکتری در گاوداری های صنعتی شهرستان همدان بود. بدین منظور تعداد 150 نمونه مدفوع طی سال های 1394 و 1395 جمع آوری و با استفاده از آزمون های میکروسکوپی مستقیم و Nested-PCR مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی نمونه های مدفوع به روش رنگ آمیزی زیل- نلسن نشان داد که تعداد 8 عدد (33/5%) از نمونه ها، آلوده به باکتری عامل بیماری بودند و تمامی این نمونه های مثبت، متعلق به گاوهای به ظاهر سالم بودند. در حالی که به ترتیب تعداد 39 و 9 عدد از دام های به ظاهر سالم و مشکوک به بیماری، با استفاده از آزمون Nested-PCR مثبت تشخیص داده شدند که این مساله تایید کننده حساسیت بالاتر آزمون Nested-PCR نسبت به بررسی مستقیم میکروسکوپی نیز بود. بدین ترتیب مجموعا تعداد 48 نمونه (32%) از 150 نمونه مدفوع، به مایکوباکتریوم اویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس آلوده بودند که میزان آلودگی نسبتا زیادی را نشان می دهد. بنابراین توصیه می شود به منظور کنترل آلودگی و جلوگیری از اشاعه آن به سایر دام ها و گله ها و خسارت های ناشی از بیماری، دام های آلوده حذف شوند و اقدامات مدیریتی و بهداشتی مناسبی اتخاذ شود. بر اساس اطلاعات نویسندگان، مطالعه حاضر اولین گزارشی است که پاراتوبرکلوز را در گاوداری های صنعتی شهرستان همدان تایید می کند.
