مقدمه: فلاونوئیدها گروهی از ترکیبات پلی‌فنولیک‌اند که در اندام‌های مختلف گیاهان عالی به‌طور طبیعی یافت شده‌اند. بسیاری از فلاونوئیدها پایه ساخت داروهای گیاهی هستند و اثرات فارماکولوژیکی مؤثری دارند. روتین نیز یکی از فلاونوئیدهایی است که به‌عنوان معرف در مطالعات فلاونوئیدها کاربرد داشته است و نیز یک آنتی‌اکسیدان محسوب می‌شود. این مطالعه به‌منظور جداسازی و شناسایی مولکولی قارچهای اندوفیت تولیدکننده روتین از گیاه کَبَر انجام گرفت. مواد و روش ها: نمونه‌برداری از 10 منطقه ایران و از بافت‌های مختلف (شامل برگ، ساقه، ریشه و میوه) انجام شد. نمونه‌ها پس از ضدعفونی سطحی روی محیط کشت PDA قرار گرفتند و جدایه‌های قارچی به‌دست‌آمده خالص‌سازی شدند. شناسایی مولکولی جدایهها با توالی‌یابی ناحیه ITS1-5.8S-ITS2 انجام شد. شناسایی مورفولوژیکی قارچ‌ها نیز با روش تهیه اسلاید میکروسکوپی و کلیدهای شناسایی قارچ‌ها انجام شد. عصاره متانلی قارچ‌ها به روش خیساندن، تهیه و وجود روتین با استفاده از تکنیک HPLC بررسی شد. نتایج: در مجموع 24 قارچ شناسایی شدند. تجزیه و تحلیل HPLC نشان داد پیک فلاونوئیدهای استاندارد شامل روتین، کوئرستین و آپی‌جنین به‌ترتیب در 82/3، 60/7 و 40/12 دقیقه ظاهر شد. نتایج نشان دادند تنها دو جدایه قارچی قادر به تولید روتین بودند. مقایسه میانگین تولید روتین تفاوت معنی‌داری را نشان داد. قارچ Alternaria alternata M28 بیشترین میزان تولید روتین را داشت (94/22 پی‌پی‌ام). همچنین نتایج نشان دادند تولید روتین در بافت میسلیوم بیشتر از محیط خارج سلولی است؛ به‌طوری‌که در A. alternata M28 و Paecilomyces maximus M7 به‌ترتیب حدود 5/67 و 56/5 برابر روتین در میسلیوم تولید می‌شود. بحث و نتیجه گیری: روتین قارچی موجود در عصاره‌های متانولی با HPLC مشخص شد. این نخستین گزارشی است که نشان می‌دهد قارچهای اندوفیت پتانسیل پذیرفتنی برای تشکیل روتین از گیاه C. spinosa دارند و تحقیقات بیشتر روی این جدایهها می‌تواند میزان تولید روتین را در آنها افزایش دهد و احتمالاً به تجاری‌سازی منجر شود.
