علی عزیزی

اندوفیتها میکروارگانیسمهایی هستند که حداقل یک مرحله از چرخه زندگی خود را درون گیاهان بدون ایجاد علائم بیماری سپری میکنند. پژوهش حاضر بهمنظور شناسایی و بررسی تنوع قارچهای اندوفیت موجود در گیاه کَبَر انجام شد. نمونهبرداری از 10منطقه کشور انجام شد. از هر منطقه چهار گیاه براساس طرح نمونهگیری سیستماتیک تصادفی انتخاب شده و نمونهبرداری از بافتهای مختلف (شامل برگ، ساقه، ریشه و میوه) صورت گرفت. نمونهها پس از ضدعفونی سطحی بر روی محیطهای کشت قرار گرفتند و جدایههای قارچی بهدستآمده خالصسازی شدند. شناسایی ایزولهها با توالییابی ناحیه ITS1-5.8S-ITS2انجام شد. در مجموع 72 جدایه بهدست آمد، که در 6راسته و 10جنس قرار گرفتند. بین جدایهها 95/83درصد متعلق به شاخه Ascomycotaبوده و در شش قرار گرفتند. در این پژوهش گونههایMucorales وHypocreales ،Diaporthales ،Pleosporales ،Sordariales ،Eurotiales راسته . Alternaria spو Aspergillus tubingensisبیشترین فراوانی را داشته و حدود نیمی از قارچهای اندوفیت ( )49/25از دو منطقه خداآفرین و آببَر جدا شدند که بهنظر میرسد حضور قارچهای اندوفیت در گیاهان مناطق سردتر و کوهستانی بیشتر است. همچنین میزان کل درصد کلونیزاسیون گیاه کبر 11/25درصد بود که بیشترین درصد در بافت ریشه ( 50/00درصد) و کمترین در بافت میوه ( 4/17درصد) دیده شد، که احتمال تأثیر همزیستی قارچهای خاکزی در مجاورت ریشه را بیشتر نمایان میسازد. از میان گونههای Stemphyliu vesicarium وMucor circinelloides ،Diaporthe foeniculina ،Chaetomium globosum جداسازی شده گونههای برای اولینبار از ایران در گیاه کَبر و گونههای قارچی شناسایی شده برای اولیـنبار در دنیا بهعنـوان قارچ اندوفیت گـیاه کَبر گـزارش میشوند