علی عزیزی

در عصر حاضر، جنس سالویا (Salvia sp.) از خانوادۀ نعناعیان، به عنوان غذای عملکردی و داروی سنتی مهم در نظر گرفته می شود. عصارۀ گیاهان این جنس میزان زیادی از ترکیبات فنلی را شامل می شوند و فعالیت آنتی اکسیدانی آن ها نیز قابل توجه است. مطالعۀ حاضر به بررسی محتوای فنل کل، فلاونوئید کل، برخی اسید های فنلی و ظرفیت آنتی اکسیدانی 15 گونۀ سالویای جمع آوری شده از رویشگاه های طبیعی ایران پرداخته است. در تمام آنالیز ها، عصاره های گونه های مختلف نسبت به یکدیگر سطوح متفاوتی را نشان دادند. در تمامی گونه ها به جز S. syriaca، اسید رزمارینیک به عنوان ترکیب فنلی غالب شناسایی شد. S. verticillata بیشترین محتوای فنل کل (48/0 ± 41/25 میلی گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک)، فلاونوئید کل (24/0 ± 80/11 میلی گرم کوئرستین در گرم وزن خشک)، اسید رزمارینیک (04/0 ± 91/4 میلی گرم در گرم وزن خشک) و اسید سالویانولیک A (01/0 ± 95/0 میلی گرم در گرم وزن خشک) را نشان داد. این در حالی است که بیشترین میزان اسید کافئیک (03/0 ± 24/0 میلی گرم در گرم وزن خشک) و اسید کلروژنیک (10/0 ± 51/0 میلی گرم در گرم وزن خشک) به ترتیب در گونه های S. officinalis و S. spinosa مشاهده شد. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون، همبستگی مثبت را بین فعالیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات فنلی نشان داد. بر اساس نتایج، عصارۀ S. verticillata به دلیل داشتن میزان بالایی از ترکیبات فنلی به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی به منظور استفاده در صنایع دارویی و غذایی پیشنهاد شد.