علی عزیزی

در سال های اخیر استفاده از محصولات با منشاء طبیعی به جای استفاده از ترکیبات شیمیایی به منظور حفظ میوه و سبزی طی انبارداری اهمیت پیدا کرده است. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اول، نوع تیمار (شاهد، هگزانال 01/0 درصد و فرمولاسیون حفظ تازگی محصول EFF شامل هگزانال، ژرانیول، آلفاتوکوفرول و اسیدآسکوربیک) و فاکتور دوم، زمان انبارداری (روز 0، 7، 14، 21 و 28) بود. به منظور بررسی اثر تیمارهای قبل از برداشت و قبل و پس از برداشت هگزانال و فرمولاسیون حفظ تازگی EFF روی کلم بروکلی رقم ساینا، بر برخی صفات از جمله کیفیت ظاهری، کاهش وزن، طعم و مزه، مقدار ویتامین ث، محتوای کلروفیل و کارتنوئید، شاخص رنگ، محتوای فنل، محتوای فلاونوئید، فعالیت آنتی اکسیدان و فعالیت آنزیم کاتالاز در در طول انبار سرد، انجام شد. نتایج مربوطه به تیمار قبل از برداشت محصول نشان داد تیمار هگزانال در طی دوره انباری سرد اثر مطلوب تری بر حفظ ویژگی های کمی (کاهش وزن) و کیفی (کیفیت ظاهری و طعم و مزه) محصول داشت. تیمار فرمولاسیون حفظ تازگی محصول بیشتر ار تیمار هگزانال به حفظ کلروفیل و کارتنوئید کمک کرد. بالاترین شاخص رنگ محصول در شاهد روز صفر و به دنبال آن روز 14 انباری و تیمار هگزانال وجود داشت. تیمارهای هگزانال و فرمولاسیون حفظ تازگی محصول در میزان ویتامین ث محصول تفاوتی نداشته و بیشترین مقدار آن به ترتیب در روز 7 و 14 انباری دیده شد. تیمارهای هگزانال و فرمولاسیون حفظ تازگی تأثیری بر محتوای فنل نداشته و بیشترین مقدار آن در شاهد روز 14 و 21 انباری مشاهده شد. اثر متقابل زمان انباری و تیمار قبل از برداشت بر محتوای فلاونوئید معنی دار نبود. بیشترین محتوای آنتی اکسیدان در شاهد روز 21 انباری (976/0 درصد بازدارندگی) مشاهده شد. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار هگزانال روز 7 انباری (046/0 میلی گرم پروتئین در 100 میکرولیتر عصاره در دقیقه) و به دنبال آن در تیمار هگزانال روز 14 انباری (046/0 میلی گرم پروتئین در 100 میکرولیتر عصاره در دقیقه) مشاهده شد. از نتایج مربوطه به تیمار قبل و پس از برداشت محصول استنباط می شود در روز 28 بیشترین کاهش کیفیت ظاهری به ویژه در تیمار هگزانال و EFF (8/26 درصد) این دوره انباری مشاهده شد. بیشترین کاهش وزن محصولات با تیمار بعد از برداشت در دور