از مهمترین زمینه های تحقیقی در مورد گیاهان دارویی، بررسی شرایط مختلف محیطی تأثیرگذار بر میزان عملکرد کمی و کیفی این گیاهان است. یکی از اهداف کشت گیاهان دارویی استفاده از مواد مؤثره موجود در آنها است. تنش های محیطی مانند فرابنفش باعث تغییر در مقدار و کیفیت مواد موثره در گیاهان و عملکرد اقتصادی گیاهان دارویی می شوند. اندوفیت ها میکروارگانیسم های همزیست با برخی گیاهان هستند که مقاومت گیاه در شرایط تنش های محیطی را افزایش می دهند نعناع فلفلی با نام علمی Mentha piperita L. از خانواده Lamiaceae از جمله گیاهان دارویی و معطر است که اسانس آن مصارف دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی فراوانی دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر تابش پرتو فرابنفش Aو B در حضور و عدم حضور اندوفیت بر برخی از صفات اگرومورفولوژیکی، میزان کلروفیل ، برخی صفات فیتوشیمیایی و میزان اسیدهای فنلیک (فنیل پروپانوئید) در گیاه دارویی نعناع فلفلی بود. بدین منظور، در شرایط گلخانه ای، آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. فاکتور اول در 2 سطح، حضور اندوفیت های خود گیاه به صورت طبیعی و عدم حضور آنها که توسط قارچ کش توپاز و آنتی بیوتیک عمومی از بین برده شد و فاکتور دوم پرتوتابی فرابنفش در 9 سطح با لامپ های UV-A (365 نانومتر) و UV-B (310 نانومتر) انجام شد. در طول مدت تابش پرتو فرابنفش به گیاهان میزان فنل کل، فلاونوئید کل، آنتوسیانین کل و فعالیت آنتی اکسیدانی نسبت به گیاه شاهد افزایش یافت بیشترین میزان فنل کل (146.33 میلی گرم در گرم وزن عصاره) ، میزان فلاونوئید کل (50.2میلی گرم در گرم وزن عصاره)و آنتوسیانین کل (79.82 میلی گرم در گرم وزن عصاره)در تیمار 4 ساعت UV-A و بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی (89.92 درصد) در تیمار 4 ساعت UV-A + 10 دقیقه UV-B مشاهده شد. حضور اندوفیت ها بر بیشتر این صفات فیتوشیمیایی تاثیری نداشت اما برهم کنش فرابنفش و اندوفیت بر محتوای فلاونوئید کل وآنتوسیانین کل معنی دار بود به طوری که حضور اندفیت با اینکه بر تولید فلاونوئید کل و آنتوسیانین کل تحت تابش فراینفش تاثیر افزایشی داشت اما در پرتوتابی UV-A فلاونوئید کل بیشتر و تحت پرتوتابی UV-B آنتوسیانین کل بیشتری تولید شد.
