افسنطین (L. Artemisia absinthium) یک گیاه دارویی تلخ و معطر از خانواده کاسنی می باشد و از دیرباز در طب سنتی ایران اثرات درمانی داشته است. سن و میزان توسعه گیاهی و مرحله رشد رویشی و زایشی در زمان برداشت از فاکتور های مؤثر در تعیین محتوای متابولیت های ثانویه در گیاهان دارویی می باشد. در پژوهش حاضر تغییرات کمی و کیفی عصاره و اسانس گیاه افسنطین در مراحل مختلف فنولوژیکی (رویشی، آغاز گلدهی و گلدهی کامل) در سنین مختلف گیاه (یک ساله، دوساله، پنج ساله و شش ساله) مورد ارزیابی قرار گرفت. اندازه گیری صفات مورفولوژیکی گیاه (در گیاهان دوساله و شش ساله) در دو مرحله رویشی و گلدهی کامل شامل: سطح برگ، طول شاخه، تعداد برگ، قطر ساقه و نسبت وزن برگ به کل اندام هوایی و صفات فیتوشیمیایی (در هر چهار سن گیاه) شامل: محتوای فنل کل، فلاونوئید کل، ظرفیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات موجود در اسانس گیاه (به غیراز گیاهان شش ساله) در سه مرحله فنولوژیکی مذکور از سر شاخه ها موردسنجش قرار گرفت. آزمایش به صورت اسپیلیت پلات در زمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که ارتفاع گیاه و تعداد برگ از مرحله رویشی به گلدهی کامل افزایش یافت. قطر ساقه در مرحله رویشی هر دو گیاه بیشترین ضخامت را نشان داد. گیاه دوساله نسبت به گیاه شش ساله سطح برگ بیشتری داشت و در مرحله رویشی سطح برگ و نسبت وزن برگ به کل اندام هوایی بالاتر از مرحله گلدهی کامل بود. میزان فنل کل در گیاهان دوساله و شش ساله روند مشابهی را نشان داد، به طوری که هر دو گیاه در مرحله رشد رویشی دارای بیشترین میزان فنل کل بودند. در گیاه پنج ساله مرحله آغاز گلدهی بیشترین میزان فنل کل را داشت، بیشترین محتوای فلاونوئید کل در گیاه پنج ساله در مراحل مختلف برداشت مشاهده گردید. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی در گیاه پنج ساله به دست آمد و مرحله گلدهی کامل بالاترین درصد خواص ظرفیت آنتی اکسیدانی را داشت. متوسط بیشترین وزن تر بوته از گیاهان دوساله و پنج ساله به دست آمد. بیشترین وزن خشک بوته در مرحله آغاز گلدهی گیاهان دوساله دیده شد. بالاترین عملکرد گیاه در هکتار، در مرحله آغاز گلدهی گیاهان دوساله و بیشترین درصد و عملکرد اسانس نیز در گیاهان دوساله به دست آمد، مرحله رویشی دارای بیشترین میزان درصد اسانس و مرحله آغاز گلدهی بالاترین میزان عملکرد اس
