احمد احمدی

سابقه و هدف: معمولاً قوچ ها در فصل تابستان تنش گرمایی را تجربه می کنند. علاوه بر آن، فعالیت جنسی بالای قوچ ها هنگام جفت-گیری ممکن است باعث تشدید تنش شود. به دنبال تنش، افزایش تولید رادیکال های آزاد و آسیب های ناشی از تنش اکسیداتیو بروز می کند. سطوح بالای رادیکال های آزاد باعث کاهش زنده مانی اسپرم ها، ناباروری، تغییر متابولیسم گلوکز و انسولین می شود. استفاده از مکمل های آنتی اکسیدان و برخی مواد معدنی کمیاب نمونه ای از رهیافت های تغذیه ای برای مقابله با تنش اکسیداتیو است. هدف از این مطالعه بررسی اثر هم افزایی مکمل های کروم و سلنیوم آلی بر توانایی تحمل گلوکز و وضعیت آنتی اکسیدانی پلاسمای خون در قوچ بود. مواد و روش ها: شانزده رأس قوچ نژاد مهربان، با دامنه سنی2 تا 4 سال و میانگین وزن زنده 44/10±75/69 کیلوگرم به طور تصادفی به چهار گروه چهارتایی تقسیم و با جیره پایه تغذیه شد. تیمارها شامل دو سطح صفر و6/0 میلی گرم سلنیوم در روز به ازای هر رأس به شکل سلنیوم-مخمر و دو سطح صفر و1 میلی گرم کروم در روز به ازای هر رأس به شکل کروم- متیونین بود. طول دوره آزمایش 60روز بود. ظرفیت آنتی اکسیدانی کل و غلظت مالون دی آلدئید پلاسمای خون در روزهای30 و60 ارزیابی شد. در پایان آزمایش تست تحمل گلوکز به روش تزریق درون رگی انجام شد. برای این منظور نیم میلی گرم گلوکز به ازای هر کیلوگرم وزن زنده (دکستروز 50% استریل از طریق سیاهرگ وداج تزریق و متعاقب آن غلظت گلوکز در زمان های 5، 10،15، 20، 25، 30، 45، 60، 90، 120 و 180دقیقه بعد اندازه گیری و فراسنجه های کینتیک گلوکز پلاسما محاسبه گردید. یافته ها: اثر زمان و اثر متقابل تیمار×زمان غلظت مالون دی آلدئید و توان آنتی اکسیدانی کل پلاسمای خون را تحت تأثیر قرار نداد. اثر متقابل سلنیوم × کروم توان آنتی اکسیدانی کل پلاسمای خون را تحت تأثیر قرار داد، اما اثری بر غلظت مالون دی آلدئید نداشت. توان آنتی-اکسیدانی کل پلاسمای خون در تیمار حاوی سلنیوم و کروم نسبت به شاهد بیشتر و غلظت مالون دی آلدئید پلاسما کمتر بود (05/0>P). غلظت پایه و پیک گلوکز و میزان تغییر (غلظت پیک-پایه) بین تیمارها تفاوتی باهم نداشت. غلظت گلوکز در تیمار حاوی ترکیب کروم و سلنیوم نسبت به تیمار سلنیوم تنها در 15، 150 و 180 دقیقه بعد از تزریق گلوکز کمتر بود و اثر متقابل معنی داری نیز بین کروم و سلنیو